AZ TR RU EN
»Baş səhifəm et »Seçilənlərə əlavə et »Sayta əlavə et »Arxiv
Baş Səhifə Foto Galeriya Video Xəbər Əlaqə
     
SON DƏQİQƏ : Türkiyəli professor: “Minaların yükü Azərbaycanın üzərində qalmamalıdır”     Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişi Cənubi Qafqazda inteqrasiyanın inkişafına xidmət edəcək      Ərdəbil vilayətində fəallar kəndlərin orijinal türk adlarının bərpasını tələb edir     Paşinyan Putinlə qapalı görüşün detallarını AÇIQLADI     Şərqi Azərbaycan məhkəməsi uşağına Türkay adı ilə şəxsiyyət vəsiqəsi ala bilməyən ailənin şikayətini təmin edib     Fransadan Bakı-İrəvan danışıqlarına REAKSİYA - Paris nə istəyir...     Türkiyədə yaşayan milli fəal Arəş Məkaridustun qardaşı Sulduz kəşfiyyat idarəsində dindirilib     Şuşa və Ağdamla yanaşı, digər ərazilərə də gedə biləcəyik     Azərbaycanda yeni virus TƏHLÜKƏSİ - "İnsanları təşvişə salırlar"     Urmiyə gölünün su səviyyəsi sürətlə azalır     Azərbaycanın analoji addım atmaq hüququ var     Şuşada keçirilən Qurultayın çox böyük tarixi mənası var     Gürcüstan Prezidenti azərbaycanlı gənclə görüşüb     Tanınmış azərbaycanlı alim ABŞ-da vəfat etdi     Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb     "Milli hərəkatımız İranda siyasi alternativ olma yönündə addım atmalıdır”     Türkiyənin 40 rektoru Azərbaycana gəlir     Ermənistan mina terrorunu dəstəkləyən və həyata keçirən ölkədir      Türk dövlətlərinin nazirləri Şamaxıda görüşəcəklər     Tehranda insan haqları vəkili Məhəmmədrza Fəqihinin məhkəməsi keçirilib    
Son Xəbərlər Hadisə Siyasət İqtisadiyyat Mədəniyyət İdman Qarabağ Diaspora Türk Dünyası Dünya
» Nəsib Nəsibli: Güneyin İrandakı siyasi proseslərin gedişindən geri qalması təhlükəlidir
14/01/2018 Yazdır

Türkiyədə yaşayan və Ankara Universitetində dərs deyən azərbaycanlı tarixçi alim professor Nəsib Nəsibli İranda baş verən etiraz aksiyaları və davam edən gərginlik barədə “Xeber365.com”-a müsahibə verib.

 Müsahibəni olduğu kimi təqdim edirik:

- Nəsib bəy, İranda yaşananlar Azərbaycanda müxtəlif müstəvidə qəbul olundu, etiraz aksiyaları ilə bağlı fərqli şərhlər verildi. Bəs azərbaycanlı tarixçi olaraq bu günlərdə Türkiyədən İrana baxanda hansı mənzərəni görürdünüz, daha çox nə nəzərə çarpırdı?

- İran sıradan bir ölkə deyil. Həm qonşuların, həm də bu ölkədə maraqları olan böyük dövlətlərin İrandakı son prosesləri diqqətlə izləmələri çox təbiidir. Türkiyə iqtidarının olaylara münasibətini ölkə prezidenti və xarici işlər nazirinin qonşu ölkədəki tərəfdaşları ilə telefon danışıqları, bu danışıqların mediaya sızan bilgilərdən bilirik. Televiziya kanallarında son həftə hər gün İran hadisələri müzakirə edildi. Türkiyədə İran haqqında bilgilərin bu qədər bəsit və səthi olmasını bilirdim. Bu bəsitlikdən başqa, həm də hadisələrin təhlilində təktərəfli yanaşma  bir daha məni xəyal qırıqlığına uğratdı. Mediadakı dırnaqarası dərin analizlər bu səviyyədə qalacaqsa, yaxın zamanlarda İranda baş verəcək daha dərin hadisələrə Türkiyənin “hazır olmadığını” bir daha görəcəyik.

 - Həmyerlilərimizin vətəndaş olaraq bu çaxnaşmanı o taylı-bu taylı Azərbaycanın birləşmək fürsəti kimi görməsi, həyəcan keçirməsi təbiidir. Bəs hadisələri tarixi və siyasi baxımdan bir peşəkar kimi təhlil etdikdə ortaya hansı nəticə çıxır: doğrudanmı, bu, bir fürsət idi?

- Quzey Azərbaycanda olayların həyəcanla izlənməsindən təbii bir şey ola bilməz. Bu olaylar perspektivdə birləşmək arzusu yarada bilər və yaratmalıdır. Amma son olaylar tamamilə başqa məsələləri ortaya qoydu.

 - Bəs Güney Azərbaycandakı həmvətənlərimizin bu mənada, belə desək, soyuqqanlılıq göstərməsini necə dəyərləndirirsiniz?

- Bu, ətraflı və dərin müzakirənin mövzusudur. Qısaca onu deyim ki, son onilliklərdə Güneydə gedən siyasi proseslərin özünəməxsus gedişi ciddi analiz olunmalı, ciddi də qərarlar qəbul edilməlidir. Hərəkat artıq aydınlanma, oyanış mərhələsindən çıxıb, məqsədyönlü  əməli fəaliyyətə keçməlidir. Vaxt yoxdur. Güney siyasi proseslərin gedişindən geri qalır. Bu da milli maraqlar baxımından təhlükəli durum yaradır. 

 - Sizcə, cənubi azərbaycanlılar İranda nə baş verdiyini dəqiqliyi ilə anlayıb çözə bildilərmi? Yoxsa elə onların özünə də qaranlıq qalan məqamlar oldu?

- Ümumiyyətlə, son olayların mahiyyətiylə bağlı çox suallar qalır. Hələ olaylar davam etməkdədir. Bir daha təkrar edim. Son olayları milli fəallar çox ciddi şəkildə analiz edib, ciddi qərarlar verməlidirlər.

 - Nəsib bəy, aksiyaların Məşhəddən başlaması təsadüfi qarşılanmır, bəs sizcə, etirazçıların bu planı nəyi fərqli etdi?

- Məncə, hadisələrin məhz Məşhəddə başlaması üstündə xüsusi nəzəriyyələrin qurulmasına ehtiyac yoxdur. Olayların səbəbləri bölgə xarakterində deyil, bütün İrana xasdır. Bahalıq, korrupsiya, talançılıq, qanunsuzluq, ölkə ehtiyatlarının xaricdəki əməliyyatlara sərf olunması, ölkədəki durum və onun gələcəyiylə bağlı hakim elita daxilində ciddi fikir ayrılıqları kimi ciddi strukturlu səbəblər ölkəni və onun əhalisinin əksəriyyətini qayğılandırır.

 - İran qapalı ölkədir. Bəs Amerika etirazçılara dəstəyi ilə getdikcə siyasi xarakter alan aksiyada özünə qapalı ölkədə hansısa yeri tuta, Tramp nəyəsə nail ola bildimi?

- Ölkə daxilində xarici dəstəyə ehtiyacı olan müxalif qüvvələr var. Onlar bu cür mənəvi dəstək istəyirlər. Amma Amerika prezidenti Trampın bu tvitləri kaş ki, olmayaydı. Onun ziyanı daha çox oldu. Olayların xarici güclərin fitnə-fəsadının nəticəsi olması haqqında hakimiyyətin haqsız ittihamlarının ortaya çıxması və bunun əhalinin bir hissəsinə təsir etməsini görürük.

 - Bir az əvvəl İranın keçmiş prezidenti Mahmud Əhmedinejadın etiraz aksiyalarına dəstək verdiyi üçün saxlanıldığı barədə xəbər yayıldı. Bu, onsuz da cığırından çıxaran prosesləri daha da qəlizləşdirə bilərmi? Hadisələrin sonu sizə necə görünür?

- Keçmiş prezident Əhmədinejadın həbs ediləcəyi məsələsi çoxdan danışılırdı. Hətta etirazların başlanmasından əvvəl də belə söz-söhbət vardı. Bu, Xamnei və tərəfdarlarının artıq “qəti addım” atmağa başlamalarının əlamətidir. Böyük ehtimalla indiki mərhələdə etiraz aksiyakları səngiyəcək, hətta dayanacaq. Amma bu, İranda problemin həllinin göstəricisi olmayacaq.

 
Hava Vəziyyəti
Məzənnələr
 USD :  1.7
 EUR :  1.8399
 GBP :  2.1472
 TRY :  0.0526
 EUR/USD :  1.0823
YAZARLAR
İbrahim NƏBİOĞLU
100-cü GÜN
Dr. Nazim CEFERSOY
Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinə sabotaj cəhdləri var
Dr. Hatem CABBARLI
Nikol Paşinyanın siyasi-psixoloji portreti və Dağlıq Qarabağ münaqişəsi - TƏHLİL
Dr. Asif KURBAN
Bağımsızlığa Giden Yolda: 20 Ocak
Necdet SİVASLI
Azerbaycan Türkleri’nde "Ahır Çerşenbe" geleneği...
Araz ASLANLI
Şuşa Beyannamesi bölgesel barış ve iş birliğinin teminatı
Arif KESKİN
Sitem Ve Aklın Yolu
Dr. Afgan VELİYEV
Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin ilk qadın əməkdaşı
Selçuk DÜZGÜN
AzerbayCAN’ımızdan Ne İstiyorlar?
Dr.Alesker ALESKERLİ
“Avrupa Parlamentosunun Kararı Ermenistan’ın Keyfini Kaçırdı”
Dr. Sinan OĞAN
Karabağ’da Olası Bir Savaşa Ne Kadar Hazırlıklıyız?
Dr. Cavid VELİYEV
Karabağ Zaferi’nin birinci yılında güney Kafkasya
Dr. Rövşen ŞAHBAZOV
29 Ekim Sabahı Uyanırken…
ən çox oxunanlar bu həftə | bu ay
İstatistik
 
Haberleri referans göstererek yayımlayabilirsiniz.  NewsAze.com Azerbaycanla ilgili dünya genelinde çıkmış haberleri 4 dilden okuyucularıyla paylaşmaktadır.

Partnerler
www.tureml.com      www.haberaze.com     www.turkiyedeneval.com     www.evaxtar.az    www.turaltrade.com

Asersoft