Türkiye ve İran arasında başlıca fikir ayrılığı Suriye krizinin çözümü üzerinde bulunuyor. İran’ın Suriye hükümetini kararlı şekilde desteklemesine karşın, Türkiye Suriye’de yaşananların sorumlusu olarak Beşar Esad yönetimini görüyor.

Taraflar arasında fikir ayrılıklarının ülkeler arasında ekonomik ve enerji işbirliğini etkilemediğini söyleyebiliriz.

AK Parti’nin 2002 yılında iktidara gelmesi ile, Türkiye-İran ilişkileri gelişmesi daha da hız aldı. 
İki ülke ilişkilerinin mimarı eski Başbakan Necmettin Erbakan olarak görülüyor ki, Erbakan’ın ismi halen İran siyasi dairelerine saygıyla anılıyor.

Bugün Başbakan Ahmet Davutoğlu birsıra siyasi fikir ayrılıkları fonunda resmi temaslarda bulunmak üzere İran’ı ziyaret edecek.

Davutoğlu’nun resmi temasları kapsamında başta Suriye krizinin çözüm yolları üzerinde görüşler gerçekleştireceği öngörülse de, tarafların ayrıca yaptırımların kalkmasının ardından “firsat cenneti’ne” dönüşen İran’a yatırımları değerlendirileceği planlanıyor.

Ziyaretin diğer konusu, İran doğalgazının Trans-Anadolu Boru Hattı (TANAP) üzerinden Türkiye’ye iletilmesi olacaktır.

Türkiye ve İran’ın Suriye krizinin çözümünde her ne kadar güçlü konumda olmasına rağmen, ikili sorunun çözümünde ortak fikir sağlamış değil. Taraflar yalnız, IŞİD’ın tüm dünyaya tehlike arz ettiği yönünde uzlaşı sağlayabilir.

Enerji işbirliğine gelince ise, Tahran ve Ankara’nın tutumları daha farklı. Türkiye İran doğalgazının Avrupa’ya çıkışı için en etkin güzergah üzerinde bulunuyor. Daha önce İran tarafı, Tahran’ın TANAP üzerinden Avrupa’ya doğalgaz taşımacılığına ilgi gösterdiğini bilditmişti. Bu Türkiye için uzun yıllar enerji merkezi olma yönünde cabaları için önemli fırsat.

TANAP Genel Müdürü Saltuk Düzyol dün Trend Haber Ajansı’na yaptığı özel açıklamasında, İran ve Türkmenistan doğalgazının TANAP vasıtası ile taşınmasında hiçbir hukuki ve pratik engelin olmadığını bildirdi. Düzyol, gerekli iletim altyapılarının tamamlanması, gaz alım satım anlaşmaları ve gaz taşıma anlaşmalarının imzalanması durumda bu gibi taşımacılık operasyonunun gerçekleşebileceğini ifade etti.

Ayrıca, “Türk akımı” projesinin dondurulması da Azerbaycan’dan Türkiye’ye ve Avrupa’ya doğalgaz iletimini sağlayacak TANAP hattının önemini oldukça artırmaktadır.

Avrupa Komisyonu dün, TANAP’tan alınacak gazı Avrupa’ya iletecek olan TAP boru hattı için Yunanistan ile imzalanan anlaşmayı onayladı. Yani, TANAP ve TAP gibi dev projeleri içinde bulunduran Güney Gaz Koridoru’nun Avrupa enerji güvenliği ve çeşitliliği için öneminin altı bir kez daha çiziliyor.

Tüm bunlar göz önüne alındığında, İran’ın yakıın zamanda TANAP üzerinden AB’ye doğalgaz ihracını ele alacağını söyeleyebiliriz.

TREND Haber Ajansı Türkiye ve Ortadoğu Masası Yönetmeni Rufiz Hafızoğlu