AZ TR RU EN
»Baş səhifəm et »Seçilənlərə əlavə et »Sayta əlavə et »Arxiv
Baş Səhifə Foto Galeriya Video Xəbər Əlaqə
     
SON DƏQİQƏ : Türkiyəli professor: “Minaların yükü Azərbaycanın üzərində qalmamalıdır”     Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişi Cənubi Qafqazda inteqrasiyanın inkişafına xidmət edəcək      Ərdəbil vilayətində fəallar kəndlərin orijinal türk adlarının bərpasını tələb edir     Paşinyan Putinlə qapalı görüşün detallarını AÇIQLADI     Şərqi Azərbaycan məhkəməsi uşağına Türkay adı ilə şəxsiyyət vəsiqəsi ala bilməyən ailənin şikayətini təmin edib     Fransadan Bakı-İrəvan danışıqlarına REAKSİYA - Paris nə istəyir...     Türkiyədə yaşayan milli fəal Arəş Məkaridustun qardaşı Sulduz kəşfiyyat idarəsində dindirilib     Şuşa və Ağdamla yanaşı, digər ərazilərə də gedə biləcəyik     Azərbaycanda yeni virus TƏHLÜKƏSİ - "İnsanları təşvişə salırlar"     Urmiyə gölünün su səviyyəsi sürətlə azalır     Azərbaycanın analoji addım atmaq hüququ var     Şuşada keçirilən Qurultayın çox böyük tarixi mənası var     Gürcüstan Prezidenti azərbaycanlı gənclə görüşüb     Tanınmış azərbaycanlı alim ABŞ-da vəfat etdi     Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb     "Milli hərəkatımız İranda siyasi alternativ olma yönündə addım atmalıdır”     Türkiyənin 40 rektoru Azərbaycana gəlir     Ermənistan mina terrorunu dəstəkləyən və həyata keçirən ölkədir      Türk dövlətlərinin nazirləri Şamaxıda görüşəcəklər     Tehranda insan haqları vəkili Məhəmmədrza Fəqihinin məhkəməsi keçirilib    
Son Xəbərlər Hadisə Siyasət İqtisadiyyat Mədəniyyət İdman Qarabağ Diaspora Türk Dünyası Dünya
» Yurdu viran olan CABBAR ƏMİ - Foto
29/06/2019 Yazdır

…Hər dəfə Şeyx Şamil küçəsindən keçəndə qanım qaralır. “Qırxpilləkən” deyilən yerdəki hündür binalar elə bil mil olub gözümə batır.  Bu gerçəkliklə hələ də barışa bilmirəm… 

…Yadımdadı, onu mənə ilk dəfə atam tanıtmışdı - lap balaca vaxtımda.  Atam televizorda qaval oynada-oynada oxuyan yaşlı kişini mənə göstərib demişdi:

- Bax, Cabbar Qaryağdıoğludur! Deyirlər, Cabbar oxuyanda quşlar da civiltisini kəsib ona qulaq asarmış…

Sonralar- musiqini anlayanda  xanəndənin lent yazılarına yenidən qulaq asdım, onun haqqında  oxudum… Böyüklüyünə inandım, sevdim...

Musiqi tədqiqatçısı Firidun Şuşalı yazırdı ki, Cabbar Qaryağdıoğlunun adı  Enriko Karuzo, Fyodor Şalyapin,  Benyamino Cili kimi böyük müğənnilərlə yanaşı çəkilə bilər. “Azərbaycan misiqi mədəniyyəti tarixində ən böyük sima Qaryağdıoğludur. Əgər, Cabbar olmasaydı, Üzeyir  bəy olmazdı. Üzeyir bəy olmadansa Fikrət Əmirov olmazdı…”

Bəstəkar Fikrət Əmirovsa Cabbar Qaryağdıoğlunu   xalq musiqisinin düşünən beyni adlandırırdı… 

Tanrı bizə belə bir SƏNƏTKAR vermişdi. Bizsə onun  Bakıdakı mülkünü söküb yerində  müasir tipli binalar tikdik. Mülk memarlıq abidəsi sayılsa da...

Bu barədə  düz 20 il  qabaq bir araşdırma  yazmışdım.  Təsadüfən Şeyx Şamil küçəsindəki “Qırxpilləkən” deyilən yerdən keçirdim. Gördüm ki, fəhlələr tarixi abidə olan bu binanı sökürlər. Əvvəllər binanın qarşısında Cabbar Qaryağdıoğlunun burda yaşadığını göstərən xatirə lövhəsi  vardı.  Onu da söküb yerə atmışdılar. Sakinlərsə köçürülmüşdü. Məsələni araşdırmağa başladım. Elə o zamanlar Cabbar Qaryağdıoğlunun qızı-Şəhla xanımla tanış oldum. O, atasının mülkü haqqında  maraqlı faktlar danışdı. 

Şuşada xanəndə kimi məşhur olan Cabbar Qaryağdıoğlu Bakıya gəlir.Öz evi olmadığından, kirayədə yaşamağa başlayır. Qonşuluqda 13 yaşlı Səlmaxatuna  vurulur.  Qıza elçi düşür. Di gəl, Səlmaxatunun atası inad eləyir, deyir, öz evi-eşiyi olmayan bir adama qız vermərəm. Cabbar Qaryağdıoğlu da bundan sonra üçmərtəbəli bir mülk tikdirir.  (Bəzi mənbələrdə mülkün 1899-cu, bəzilərindəsə 1908-ci ildə tikildiyi deyilir) Özü də binanın tikintisində sementdən yox, ancaq yumurtadan istifadə olunur. Bundan sonra Səlmaxatunu ona ərə verirlər. O vaxtdan ta binanın sökülməsinə sərəncam verilənə kimi Cabbar Qaryağdıoğlunun mülkündə onun doğmaları yaşayır...

O vaxt ərazidəki köhnə, yararsız binalarla yanaşı,  mənəvi, tarixi yükü olan belə bir  tikilinin sökülməsi mənə çox yer  eləmişdi. Üstəlik, öyrənmişdim ki, Cabbar Qaryağdıoğlunun mülkündən sağda yerləşən bina da  Zeynalabdin Tağıyevin qış evi olub. Satirik şair, “Molla Nəsrəddin”çi Əli Nəzmi də sökülən binaların birində yaşayıb. Söküntü  başlayana kimi onun burda yaşadığını göstərən  xatirə lövhəsi də vardı...

O vaxt  köçürülən ailələrlə, tikinti aparan “İNTEPE ”şirkətinin,  Memarlıq və Şəhərsalma Baş İdarəsinin ixtiyar sahibləriylə görüşdüm.  Sən demə, heç kəs bu binaların tarixi memarlıq abidəsi olduğunu bilmirmiş. Hətta  Memarlıq və Şəhərsalma Baş İdarəsinin o vaxtkı rəhbərinin də bundan xəbəri  yoxmuş.  Dəhşətə gəlmişdim! Nəysə, “böyüklər” səhvlərini düzəldəcəklərinə söz verdilər. “Bu, bir diqqətsizlikdir, çalışacağıq tarixi binalar bərpa olunsun”-dedilər. 

Tikinti bir müddət dayandırıldı. Sonra  hər şey yenidən başladı.

Şəhla xanım ömrünün sonuna kimi atasının mülkü uğrunda savaşdı. Hərdən də atasının vəsiyyətini  xatırlayıb özünü sakitləşdirdi. “Kişi bizə vəsiyyət edib ki, məndən ötrü heç bir qapıya getməyin. Əgər  mən xalqıma xidmət etmişəmsə, qeydimə qalacaqlar!”

Amma belə olmadı...

Daha Cabbar əminin zəmanəsi deyildi!

...Hələ də bunları  içimə sinirə bilmirəm. Axı Cabbar Qaryağdıoğluna  belə laqeyidlik  günahdı!  O, elə sənətkardı ki, xanəndə kimi əvəzolunmazlığı bir yana, bəstələdiyi  nəğmələr dilimizə, qanımıza, ruhumuza hopub,  xalq mahnısı kimi tanınıb, sevilib...

Şəhla xanım deyərdi ki,  atasının mahnıları nota köçürüləndən sonra onun müəllifliyi unudulub. “Gülə-gülə”, “Bağçadan gələn nə səsdir?”, “Bu gələn yara bənzər”, “Sona xanım”, “Dağ başında qar kimi”, “Bulud üzlü, ay qabaqlı gözəlim”, “İrəvanda xal qalmadı”, “Ay dərya kənarında bir ev tikmişəm”, “Xumar oldum”, “Qalada yatmış idim” kimi mahnılarını çoxları xalq yaradıcılığı bilir”.

Cabbar Qaryağdıoğlunun tədqiqatçısı Firidun Şuşalısa “Azərbaycan xalq musiqiçiləri” adlı kitabında yazır: “O,  (C. Qaryağdıoğlu) 1934-cü ildə, 6 ay müddətində professor Bülbülün rəhbərlik etdiyi “Azərbaycan musiqisini öyrənən elmi kabinet”ə  220 xalq mahnısı, təsnif və 70-ə qədər xalq musiqi parçası vermişdi...”

Firidun Şuşalı onu da yazır ki,  Cabbar Qaryağdıoğlunun fonavala köçürülmüş 50 xalq mahnısı “Azərbaycan xalq nəğmələri” başlığı altında kitab şəklində çap etdirilib.  

Şəhla xanım danışardı ki,  musiqişünas Qubad Qasımov həmin kitabda nəşr olunan 50 mahnının şəksiz-şübhəsiz Cabbar Qaryağdıoğluna məxsus olduğunu dəfələrlə mənə deyib.

Cabbar Qaryağdıoğlu mahnıların musiqisiylə yanaşı, sözlərini də özü yazırmış.

Bu barədə bəzəkli-düzəkli cümlələr yazmaqdansa,  Şəhla xanımın 1997-cı ildə mənə danışdıqlarını sizə çatdırmağı  daha dəyərli sayıram: “Cabbar əmi (Şəhla xanım atasına “Cabbar əmi” deyərdi) bizi çox istəyirdi. Amma anama olan məhəbbəti o qədər güçlüydü ki, biz kölgədə qalmışdıq. O, həmişə anamı mahnı, şeirlə oyadardı. Bir dəfə Cabbar əmi səfərdən qayıdır, evə girir, görür ki, heç kəs yoxdu. Hamımız bağdaydıq. Anamın yoxluğu ona bərk təsir edir. Elə ordaca bir şeir qoşur:

Sən orda eylə seyr-səfa, bağ arasında,

Mən burda yanım piltə kimi yağ arasında.

Rəngim saralıb, Səlimə xanım, ayrılığından

Necə ki saralıb şamama tağ arasında...

Cabbar əminin çoxlu şeirləri olub. Həmişə şeirlərini yastığının altına qoyardı. Yadıma gəlir ki, Cabbar əmi rəhmətə gedəndə Əbdülbaği-Fevzi adlı bir şair onun şeirlərini oxudu. Dedi ki, bu kişi əməlli-başlı şair imiş ki! Bacım Nigarın dediyinə görə, sonralar həmin şeirlər elə o kişidə qalıb...”

Bütün bunları  Firidun Şuşalı da təsdiqləyir: “Cabbar Qaryağdıoğlu təsnif havalarında olan bir çox şeirləri yenidən işləmiş, onlarca mahnının mətnini yazmışdı. Bu təsnif və mahnılardan “İstəkanın deşilsin”, “Kaş ki bayram olmayaydı”, “Məni dövrü-fələk”, “Tiflisin yolları”, “Naxçıvanın gədiyindən aşaydım”, “Qalalıyam, qalalı”, “Qarabağın bir dənəsi”, “Ay ayağında məsi var”,  “Gəlin gedək, Daşaltıya gəzməyə” və sair göstərmək olar”.

Cabbar əmi bax belə bir sənətkarıydı...

Nə doğulduğu Şuşanı qoruya bildik,  nə də Bakıdakı yurdunu...  

 2016

Səfurə Çərkəzqızı,

“Sevdalılar” kitabından /modern.az/

 

 
Hava Vəziyyəti
Məzənnələr
 USD :  1.7
 EUR :  1.8399
 GBP :  2.1472
 TRY :  0.0526
 EUR/USD :  1.0823
YAZARLAR
İbrahim NƏBİOĞLU
100-cü GÜN
Dr. Nazim CEFERSOY
Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinə sabotaj cəhdləri var
Dr. Hatem CABBARLI
Nikol Paşinyanın siyasi-psixoloji portreti və Dağlıq Qarabağ münaqişəsi - TƏHLİL
Dr. Asif KURBAN
Bağımsızlığa Giden Yolda: 20 Ocak
Necdet SİVASLI
Azerbaycan Türkleri’nde "Ahır Çerşenbe" geleneği...
Araz ASLANLI
Şuşa Beyannamesi bölgesel barış ve iş birliğinin teminatı
Arif KESKİN
Sitem Ve Aklın Yolu
Dr. Afgan VELİYEV
Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin ilk qadın əməkdaşı
Selçuk DÜZGÜN
AzerbayCAN’ımızdan Ne İstiyorlar?
Dr.Alesker ALESKERLİ
“Avrupa Parlamentosunun Kararı Ermenistan’ın Keyfini Kaçırdı”
Dr. Sinan OĞAN
Karabağ’da Olası Bir Savaşa Ne Kadar Hazırlıklıyız?
Dr. Cavid VELİYEV
Karabağ Zaferi’nin birinci yılında güney Kafkasya
Dr. Rövşen ŞAHBAZOV
29 Ekim Sabahı Uyanırken…
ən çox oxunanlar bu həftə | bu ay
İstatistik
 
Haberleri referans göstererek yayımlayabilirsiniz.  NewsAze.com Azerbaycanla ilgili dünya genelinde çıkmış haberleri 4 dilden okuyucularıyla paylaşmaktadır.

Partnerler
www.tureml.com      www.haberaze.com     www.turkiyedeneval.com     www.evaxtar.az    www.turaltrade.com

Asersoft