AZ TR RU EN
»Giriş Sayfam Yap »Favorilere Ekle »Sitene Ekle »Arşiv
ANASAYFA FOTO GALERİ VİDEO HABER İLETİŞİM
     
SON DAKİKA : Türk Devletleri Teşkilatı Üyeleri Anayasa Yargısı Konferansı kuruldu     Azerbaycan’ın siber güvenlik adımına yerli teknoloji üreticisinden destek     Güneş sistemini tartışan öğrenciler Azerbaycan yolcusu     Washington’da buluşan Türklerden şehit diplomatlara anma, Ermeni iddialarına tepki     Azerbaycan, Türkiye’nin ’Koruyucu Aile Sistemi’ tecrübesinden istifade edecek     Şuşa’daki Zafer Kurultayı’nda ’güç birliğine’ vurgu yapıldı     Azerbaycan, Ukrayna’ya insani yardım gönderdi     Azerbaycan’dan Pençe-Kilit Operasyonu’nda şehit olan asker için taziye mesajı     Rusya Devlet Başkanı Putin, Ermenistan Başbakanı Paşinyan ile görüştü     Aliyev: Ermenistan, Nahçıvan’a yapılacak yolların koordinatlarını vermedi     Dünya turuna çıkan Türk "mim" sanatçısı Kılıç, ilk durağı Bakü’de     Azerbaycan’a girişlerde Kovid-19 PCR testi sunma zorunluluğu kaldırıldı     BMC, Azerbaycan’a 170 otobüs daha ihraç etti     Bakan Çavuşoğlu, Azerbaycanlı ve Türkmenistanlı mevkidaşlarıyla telefonda görüştü     Aliyev, Ermenistan’ın ilişkilerin normalleşmesi için sundukları teklifi kabul ettiğini bildirdi     TÜRKSOY Genel Sekreterlik görevini Sultan Raev devraldı     AB: Ermenistan ve Azerbaycan’la barış için somut süreç başlatmaya karar verdik     Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile telefonda görüştü     Azerbaycan: Brüksel’de Ermenistan’la barış için önemli adım atıldı     Azerbaycan Kültür Bakanı Kerimov, Şuşa’nın ’Türk Dünyası Kültür Başkenti’ ilan edilmesini değerlendirdi    
Güncel Haberler Politika Ekonomi Kültürel Spor Karabağ Diaspora Türk Dünyası Dünya
YAZARLAR Dr. Cavid VELİYEV
12
14
16
18
06/11/2017 10:54
Doğu ve Batı’yı birleştirecek stratejik hat

Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye'yi demiryolu ile birleştirmek düşüncesi ilk olarak 1993 yılında Ortak Ulaşım Komisyonu'nda görüşülmüş, 2002 yılında üç ülkenin Ulaştırma Bakanları kendi aralarında hattın güzergahı ile ilgili protokol imzalamış ve 2005 yılında hattın fizibilite çalışmaları yapılmıştır.

25 Mayıs 2005’de Bakü’de üç devletin devlet başkanları arasında Bakü-Tiflis-Ahalkelek-Kars (BTAK) Demiryolu Projesi hakkında üç taraflı bildiri imzalandıktan sonra 7 Şubat 2007’de üç ülke arasında BTAK’nın yapımına ilişkin anlaşma imzalanmıştır. Aynı günde imzalanan “Tiflis Deklerasyonu” da demiryolunun yapımı açısından önem arzediyor.

2010-2011 yılına kadar tamamlanması beklenen demiryolu proje birkaç defa ertelenmiş, fakat yaşanan bazı gelişmeler Tarihi İpek Yolu'nun önemli bir parçası haline gelen BTAK Demiryolunun önemini artırmıştır. Özellikle doğu ile batı arasında artan ticaret hacmi ve yük taşımaları, 2012 yılında Çin`in “Bir Kemer Bir Yol” projesini ilan etmesi projeninin önemini artırmış oldu. Ayrıca Türkiye`nin Orta Asya`ya yük taşımalarında Rusya ve İranla yaşadığı sorunlar Türkiye için orta hattın önemini artırmış oldu. Sonuçta demiryolunun resmi açılışı 30 Ekim 2017 tarihinde Bakü`de gerçekleşmiş oldu.

ANAHTAR PARÇA

Demiryolu tamamen Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye`nin üçlü işbirliği sonucunda yapılmış bir projedir. Çin bu projeye yatırım yapmadı, fakat Çin'in demiryolu taşımalarına yük vermesi demiryolunun verimliliği açısından oldukça önemlidir. Demiryolu açıldıktan sonra Çin'in resmi haber ajansı Xinhuanet bu hattın Avrupa ile Çin arasında ticaret ve taşımacılık koridoru olan Büyük İpek Yolu projesinin güney kısmının anahtar parçası olarak dizayn edildiği şeklinde yorumlamıştır. Hattının resmi açılışı yapıldıktan sonra AB bu demiryolunun bölgede daha iyi bağlantı, yeni ticaret imkanları ve ticaretin artmasına olumlu etkileyeceği nedeniyle olumlu karşılamıştır.

Demiryolu hattının tahmini uzunluğu 829 km’dir. Bunun 504 km’si Azerbaycan’dan, 29 km’si Gürcistan`dan geri kalanı ise Türkye`den geçiyor. İlk aşamada demiryolu aracılığı ile 6.5 milyon ton yük ve 1 milyon yolcu, sonraki aşamada ise 17 milyon ton yük ve 3 milyon yolcu taşımacılığı planlanmaktadır.

Projenin Türkiye kısmını Türkiye`nin kendisi finansal olarak desteklerken, Azerbaycan ve Gürcistan kısmını ise Azerbaycan destekledi. Uzunluğu 160 km olan Ahalkelek-Marabda demiryolunun onarımı ve yeniden yapımı için Azerbaycan tarafından Gürcistan'a 775 milyon dolar kredi verildi.

Bu kredinin 200 milyon doları 25 yıl için yüzde 1’le, geri kalan 575 milyon doları ise 25 yıllığına yüzde 5'le verilmiştir. Kredinin 585 milyon doları demiryolunun yapımında kulanılmak üzere transfer olunmuş ve bu kredi demiryolu taşımacılığında elde edilmiş karla geri ödenecektir.

Aktau-Urumçu demiryolu projesinin tamamlanmasından ve BTAK ile birleşmesinden sonra demiryolu koridoru, Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan'dan geçerek Orta Asya, Güney Kafkasya ve Çin demiryolunu Avrupa ile birleştirerek, Asya ile Avrupa arasında kargo taşımacılığını temin edecektir. BTAK`nin tamamlanması ile Trans-Avrupa ile Trans-Asya demiryolları ağı birleştirilecek, kargo ve yolcu taşımacılığı Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye üzerinden Avrupa veya Asya'ya taşınacaktır.

ABLUKADAN KURTARACAK

Proje Gürcistan`ın demiryolu izolasyonundan kurtulma imkanı verecek, Türkiye ve Azerbaycan`ın köprü rolunu kuvvetlendirecektir. Azerbaycan`ın ise petrol dışı ekonomisinin kalkınmasına büyük katkı sağlayacak, ülke kapalı kuru devleti olmaktan çıkarak, merkez ülke konumuna yükselecektir.

Diğer taraftan demiryolunun Kars`tan Nahçıvan'a kadar uzatılması da gündemdedir ki, bu da Ermenistan ablukasında olan Nahçıvan'la Azerbaycan anakarası arasında demiryolu bağının oluşması anlamına gelmektedir.

Türkiye Marmaray Projesini tamamlayarak İstanbul'dan Avrupa`ya demiryoluyla çıkışın önünü açtı. Öte yandan Kars ile Edirne arasında demiryolu hattı yapılmaktadır. 2010 yılında Türkiye ile Çin arasında imzalanan anlaşma ile Kars-Edirne hızlı tren demiryolu hattı Çin`den alınacak krediyle tamamlanacaktır. Bu ise BTAK'nın Marmaray ile birleşmesine neden olacaktır. Ayrıca demiryolunun Türkiye'nin Mersin limanı aracılığı ile Akdeniz'e çıkışı da temin edilecektir.

Demiryolu aracılığıyla yapılan taşımalarda Asya ve Avrupa arasındakı mesafe 7 bin km daha kısalacaktır. Bu ise Çin'den Avrupa'ya yük taşıma süresinin 50 günden 12-15 güne kadar inmesi anlamına gelmektedir ki, hem zaman, hem de para kaybını önleyecektir.

Demiryolu otomatik olarak Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye'nin geostrateji değerini ve hattın geçtiği üç ülke arasında karşılıklı bağımlılığı artıracaktır. Genellikle bölgesel barış ve huzura hizmet edecek bu proje diger bölgesel enerji projeleri ile birlikte bölgede ticaret hacmini ve turizmi olumlu yönde etkileyecektir.

Tabii BTAK'nın açılış töreninde Kazakistan ve Özbekistan Başbakanlarının da bulunması oldukça önemlidir. Zira Kazakistan ve Türkmenistan BTAK'nın Asya ile bağlanmasında birleştirici rol oynamaktadır. Azerbaycan'ın Elet limanı Kazakistan`ın Aktau ve Türkmenistan`ın Türkmenbaşı limanları arasında bir taşımacılık ilişkisi bulunmaktadır. Hazar Denizinde en büyük taşımacılık gemi sayısına sahib Azerbaycan 270 gemiyle bu taşımacılıkta aktiv rol almaktadır.

Özbekistan`da yaşanan Cumhurbaşkanı deyişiminden sonra Taşkent Türk dünyası ile ekonomik entegrasyona daha çok önem vermeye başlamıştır. BTAK Demiryolu projesi komşu devletlerin de ilgisini çekmektedir. Kazakistan, Çin, Özbekistan, Türkmenistan ve Moğolistan demiryolu aracılığı ile Avrupa pazarına çıkmayı hedeflemektedir.

ERMENİSTAN İZOLE EDİLİYOR

Projenin gerçekleşmesinden en çok rahatsız olan ülke Ermenistan oldu çünkü giderek bölgesel izolasyonu derinleşmektedir. 12 Temmuz 2005`te ABD Kongresi`nde kabul edilen karar Ermenistan'ı bölgesel projeden izole ettiği için BTAK’ya finansal destek vermeyi yasaklamıştır.

Bilindiği üzere Ermenistan Azerbaycan topraklarını işgal ettiği için BTC, BTE, BTAK ve güney-kuzey koridoru gibi bütün bölgesel projelerin dışında tutulmaktadır. BTAK`nin açılışından sonra ise Dağlık Karabağ meselesinin hal olunmadan bu projelerde yer almayacaklarını da anladılar. Şimdiki halde bütün çabaları Gürcistan üzerinden demiryolu yük taşımalarına katılmaktır, fakat tabii bu süreç Azerbaycan'ın ve Türkiye'nin onayını gerektirmektedir.

Ermenistan, Azerbaycan ve Türkiye`nin finansal desteği ile yapılan demiryoluna onlara karşı taleplerinden vazgeçmediği sürece katılamaz. Bunun kısaca ismi Ermenistan bölgesel barış ve güvenliğe destek vermediği sürece bölgesel ekonomik, enerji ve taşımacılık entegrasyon imkanlarından yararlanması imkansız gözüküyor. Nitekim “dostları” da Ermenistan'a bu imkanları sağlayamadı.

Öte yandan BTAK demiryolu bölgenin tek taşımacılık hattı değildir. Azerbaycan bölgede başka bir projenin de önemli ortağı ve yapımcısıdır. Rusya, Azerbaycan, İran arasında yapılmakta olan güney-kuzey demiryolu projesi de bölgenin geleceği açısından oldukça önemlidir.

Bu proje için işlerin Azerbaycan kısmı tamamlanmış ve İran kısmı tamamlanmaktadır. 2020 yılında bitmesi beklenen güney-kuzey demiryolunun BTAK demiryolu ile entegrasyonu gündemdedir. Bu gerçekleşirse güney-batı ve kuzey-batı demiryolları gerçekleşmiş olacaktır. Böylece BTAK sadece doğu-batı için değil, aynı zamanda güney-kuzey taşımacılığında da önemli rol üstlenecektir.

Önceki Yazılar :
 
Hava Durumu
Kurlar
 USD :  1.7
 EUR :  1.7978
 GBP :  2.1671
 TRY :  0.0489
 EUR/USD :  1.0575
YAZARLAR
İbrahim NƏBİOĞLU
100-cü GÜN
Dr. Nazim CEFERSOY
Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinə sabotaj cəhdləri var
Dr. Hatem CABBARLI
Nikol Paşinyanın siyasi-psixoloji portreti və Dağlıq Qarabağ münaqişəsi - TƏHLİL
Dr. Asif KURBAN
Bağımsızlığa Giden Yolda: 20 Ocak
Necdet SİVASLI
Azerbaycan Türkleri’nde "Ahır Çerşenbe" geleneği...
Araz ASLANLI
Şuşa Beyannamesi bölgesel barış ve iş birliğinin teminatı
Arif KESKİN
Sitem Ve Aklın Yolu
Dr. Afgan VELİYEV
Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin ilk qadın əməkdaşı
Selçuk DÜZGÜN
AzerbayCAN’ımızdan Ne İstiyorlar?
Dr.Alesker ALESKERLİ
“Avrupa Parlamentosunun Kararı Ermenistan’ın Keyfini Kaçırdı”
Dr. Sinan OĞAN
Karabağ’da Olası Bir Savaşa Ne Kadar Hazırlıklıyız?
Dr. Cavid VELİYEV
Karabağ Zaferi’nin birinci yılında güney Kafkasya
Dr. Rövşen ŞAHBAZOV
29 Ekim Sabahı Uyanırken…
ÇOK OKUNANLAR bu hafta | bu ay
İstatistik
 
Haberleri referans göstererek yayımlayabilirsiniz.  NewsAze.com Azerbaycanla ilgili dünya genelinde çıkmış haberleri 4 dilden okuyucularıyla paylaşmaktadır.

Partnerler
www.tureml.com      www.haberaze.com     www.turkiyedeneval.com     www.evaxtar.az    www.turaltrade.com

Asersoft