TBMM Ermenistan'ın Azerbaycan'a Saldırması ile Başlayan Gerilim ve Çatışma Sürecinde Yaşanan Hak İhlalleri ve Türkiye'deki Ermeni Vatandaşlarımızın Durumu Alt Komisyonu Başkanı Hakan Çavuşoğlu, "Ermenistan'ın Karabağ'daki çatışmalarda ön plana çıkan eylemlerinin sivillere ve sivil yerleşim yerlerine gerçekleştirdiği saldırılar olduğu görülmektedir. Bu eylemlerin birer savaş suçu olduğu da muhakkaktır." dedi.

AK Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu başkanlığında toplanan komisyon, hazırlanan raporu görüştü.

Çavuşoğlu, komisyon toplantısında yaptığı konuşmada, ikinci Karabağ Savaşı sürecinde can kayıpları, okul, kreş, hastane, tarihi ve kültürel değerlere saldırılar nedeniyle ortaya çıkan hak ihlallerini gözlemlediklerini, bu esnada insan haklarına ilişkin uluslararası kurum ve kuruluşlar ile Cenevre sözleşmelerine taraf olan ülke ve devletler ile Minsk Grubu'nun yaşanan ihlallere karşı bir girişimde bulunmadığının görüldüğünü söyledi.

Azerbaycan-Ermenistan çatışma sürecinde ortaya çıkan hak ihlallerini incelemek ve farkındalık oluşması, uluslararası toplumun girişimde bulunması için komisyonun kurulduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, komisyonun aynı zamanda Türkiye'de yaşayan Ermeni kökenli vatandaşların bu süreçte ortaya çıkabilecek mağduriyetlerini ve alınabilecek tedbirleri kapsayacak şekilde çalışmalarına başladığını kaydetti.

İstanbul'da Ermeni asıllı vatandaşlarla ve temsilcileriyle görüşüp kurumlara ziyaret gerçekleştirdiklerini anlatan Çavuşoğlu, sadece Ermenistan-Azerbaycan çatışma süreciyle alakalı olmayan konuların da ele alındığını, yazışmaların gerçekleştirildiğini aktardı.

Çavuşoğlu, çatışmalar devam ettiği sırada komisyon üyeleriyle Azerbaycan'a gidip Bakü, Gence, Terter ve Berde'de incelemelerde bulunulduğunu, sivil yerleşim bölgelerine yapılan saldırılarda hayatını kaybeden 94 kişinin yakınlarıyla görüşüp ıslak imzalı tutanak alındığını kaydetti. Çavuşoğlu ayrıca saldırılarda yaralananlarla da görüşmeler yapıldığını, 3 bin 326 evin harap olduğunu, 120 apartman ve 504 kamu binasının kullanılmaz hale geldiğini aktardı.

Azerbaycan'ın eylemlerinin yasal bir savunma eylemi olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, "Ermenistan'ın Karabağ'daki çatışmalarda ön plana çıkan eylemlerinin sivillere ve sivil yerleşim yerlerine gerçekleştirdiği saldırılar olduğu görülmektedir. Bu eylemlerin birer savaş suçu olduğu da muhakkaktır." diye konuştu.

"İnsanlığa karşı suç olarak değerlendirilmesi mümkün"

Bu tür saldırıların niteliğinin savaş suçu olmaktan çıkıp insanlığa karşı suç olarak değerlendirilmesinin de mümkün olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, "Burada önemli olan Ermenistan'ın gerçekleştirdiği saldırıları yaygın veya sistematik bir saldırının parçası olarak planlayıp planlamadığı yapılacak araştırmalar neticesinde ortaya çıkacaktır." ifadesini kullandı.

Çavuşoğlu, Ermenistan'ın sivil ölümlere yol açacak şekilde hayati öneme sahip altyapı unsurlarını, ayrım gözetmeksizin ve sistematik olarak hedef alan, askeri gereklilik olmadan, yasa dışı ve keyfi olarak mülkiyetin yaygın yok edilmesi niteliğindeki eylemlerinin de suç oluşturduğunu kaydetti.

Çavuşoğlu, hazırlanan raporun çok sayıda dile çevrilerek ilgili parlamenter kurumlar aracılığıyla diğer ülkelerin dikkatini çekeceklerini dile getirerek, 4 ayrı BM kararına rağmen bölgede işgalci konumdaki Ermenistan'ın hiçbir şekilde geri adım atmadığını, hatta Ermeni yetkililerin başka idealleri bulunduğunu söyledi.

Uluslararası toplumun savaşın devam ettiği süreçte "duymadım, görmedim, bilmiyorum" mantığıyla hareket ettiğini belirten Çavuşoğlu, "Uluslararası toplum herhangi bir şekilde harekete geçme cihetini göstermedi. Bu anlamda raporumuz bir çifte standardın da altını çiziyor." dedi.

Türkiye'deki Ermeni vatandaşlarla ilgili de çalışmalar yaptıklarını anlatan Çavuşoğlu, onların da bu çatışmalardan kaygı duyduklarını gördüklerini, ancak devletin yetkili organlarının onları koruma anlamında önlemleri aldığını, herhangi bir olaya da sebebiyet verilmediğini kaydetti.

Çavuşoğlu, bu çalışmalarda Ermeni toplum temsilcilerinin "nefret söylemi"nin altını çizdiğini, bu söylemin daha çok dijital ortamda kontrolsüz şekilde gerçekleştiğini aktardı. Ermeni kökenli vatandaşların başka sorunlarını da dile getirdiğini anlatan Çavuşoğlu, konularla alakalı ilgili mekanizmalarla temasa geçildiğini bildirdi.

Görüşmelerin ardından rapor alt komisyonda oylanarak kabul edildi.